Azerbaycan Cumhuriyeti hangi ekonomik durumda erken seçime gidecek?

Uluslararası grup Tasnim Haber Ajansı’na göre, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarih 7 Aralık’ta Azerbaycan’da olağanüstü cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılmasına ilişkin kararnameyi imzaladı.

Bu kararnameye göre, olağanüstü cumhurbaşkanlığı seçimleri bu yılın 18 Şubat’ında, sadece iki ay sonra yapılacak. Daha sonra. Hükümet temsilcileri, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin neden bir yıl öncesine ertelendiğini açıklamadı.

Uzmanlara göre, Karabağ’ın tamamen özgürleştirilmesinden sonra cumhurbaşkanının artan imtiyazının kötüye kullanılması gibi nedenler, Durumun kötüleşme ihtimali Önümüzdeki yıl sosyal durum ve muhalefetin tutuklanması erken seçim kararında etkili oldu. Seçmenler ve uluslararası kuruluşlar, Azerbaycan Cumhuriyeti’ndeki seçim durumunu hiçbir zaman olumlu değerlendirmedi.

Ancak her durumda bu ülkenin seçimler sırasındaki ekonomik durumu, seçimleri zorlaştıran faktörlerden biri. En büyük etkiye sahiptir, vatandaşların karar vermesinde rolü vardır. Peki Azerbaycan iki ay sonraki seçimlere nasıl bir ekonomik ortamda gidecek?

Bu yıl ekonomik durum

Bir ülke ekonomisinin durumunu değerlendirirken akla gelen ilk gösterge gayri safi yurt içi hasıladır (GSYİH). GSYİH, bir ülkede belirli bir zamanda üretilen mal ve hizmetlerin piyasa değeridir. Bu endeksin geçen yıla göre ne kadar değiştiği ülke ekonomisinin durumunu gösteriyor.

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet İstatistik Komitesi’nin açıkladığı göstergelere göre Azerbaycan ekonomisi Bu yılın ilk 10 ayında yüzde 0,5 büyüdü. Yılın başından bu yana Azerbaycan ekonomisinde GSYİH büyümesi hiçbir ayda yüzde 1’e ulaşmadı.

Unutulmamalı ki, 2023’ün başında hükümet Ülke ekonomisinin bu yıl yüzde 2,7 büyüyeceği öngörüsünde bulundu. Dolayısıyla mevcut GSYİH büyüme oranı, hükümetin bu yılın başındaki tahmininden yaklaşık beş kat daha düşük. GSYİH’nın yüzde 0,5’lik büyümesi aslında ülke ekonomisinin durgunluk yaşadığını gösteriyor.

Azerbaycan Cumhuriyeti’ndeki düşük ekonomik büyümenin temel nedeni, petrol üretimindeki azalmadır. bu ülke. Azerbaycan ekonomisinin enerji taşıyıcılarına yüksek bağımlılığı nedeniyle petrol ve gaz endüstrisinde meydana gelen olaylar bu ülkenin ekonomisinin tamamını etkilemektedir.

İhracatın %90’ından fazlası ve Yarısı Azerbaycan’ın bütçe gelirlerinin büyük bir kısmını enerji sektörü oluşturmaktadır. İlham Aliyev hükümeti ilk gün ülkenin petrol dışı sektörünü geliştireceğini açıklasa da enerji taşıyıcılarının ihracat ve bütçe gelirleri içindeki payında ciddi bir değişiklik olmadı.

Şu anda Azerbaycan’ın makroekonomik göstergeleri bölgedeki birçok ülkeye göre düşük. Örneğin Azerbaycan’da GSYİH büyümesi yüzde 0,5 olurken, aynı gösterge Gürcistan’da yüzde 6,2, Ermenistan’da ise yüzde 6 oldu. Uluslararası finans kuruluşlarının tahminleri, önümüzdeki yıllarda diğer Güney Kafkasya ülkelerinin ekonomik büyümesinin Azerbaycan’dan daha yüksek olacağını gösteriyor.

Enflasyonun yüksek olduğu iki yıl

Ekonomik büyümenin yanı sıra enflasyon oranı da bir hükümetin ekonomik performansının değerlendirilmesinde önemli bir göstergedir . Ekonomik büyümenin yanı sıra Azerbaycan hükümetinin göstergeleri enflasyon alanında da başarılı değil.

Bu ülkenin Merkez Komitesi’nin bilgisine göre enflasyon oranı Azerbaycan’da şu anda %10,2 yani çift haneli. Merkez bankasının enflasyon hedefi yüzde 2 ile 6 arasındaydı. Dolayısıyla mevcut enflasyon oranı hükümetin hedefinin neredeyse iki katı.

Azerbaycan’da yüksek enflasyonun kronikleştiğini unutmamak gerekiyor. Geçen yılın Ocak ayından bu yana 22 ay üst üste çift haneli enflasyon yaşandı bu ülkede. Fiyat artışının iki yıldır yüksek düzeyde olması Azerbaycan nüfusunun sosyal durumunu daha da kötüleştirmekte, enflasyonun bu uzun dönemde çift haneli rakamlara ulaşması bu ülke hükümetinin enflasyon politikasının başarısızlığını göstermektedir.

Enflasyon endeksine göre Güney Kafkasya bölgesinin en kötü endeksi Azerbaycan Cumhuriyeti’nde kaydedildi. Şu anda Azerbaycan’da enflasyon yüzde 10,2, Gürcistan ve Ermenistan’da ise aynı endeks yüzde 0,1. Yani her iki ülkede de fiyat artışının durduğunu söyleyebiliriz.

İhracat azaldı

2023 yılında Azerbaycan Cumhuriyeti’nin ihracat kazancı azaldı. Azerbaycan geçen yılın son 10 ayında toplam 34,7 milyar dolar ihracat geliri elde etti. Bu yılın aynı döneminde ihracat geliri ise 29,3 milyar dolar oldu. Dolayısıyla Azerbaycan’ın ihracattan elde ettiği gelir geçen yıl 5,4 milyar dolar azaldı.

Aksine geçen yıl ithalat arttı. Geçen yılın 10 ayında Azerbaycan dış ülkelerden ürün almak için 11,5 milyar dolar harcadı. Bu yıl bu rakam 3 milyar dolar artarak 14,1 milyar dolara çıktı.

İhracatın azalması ve ithalatın artması Azerbaycan Cumhuriyeti’nin dış ticaret dengesini büyük ölçüde düşürdü. Dolayısıyla Azerbaycan’ın geçen yıl ihracatı ithalatından 23 milyar dolar fazla ise bu yıl bu endeks 15 milyar dolara düştü.Ülkede enflasyon endeksi değil, gayri safi yurtiçi hasıla iyi durumda değil. Dış ticaretten elde edilen gelirler de geçen yıla göre düşüş gösterdi.

Resmi gelirlerin, yoksulluğun ve gelirlerin gerçek durumunu gösteren resmi istatistikler nedeniyle durumu bu yönde değerlendirmek zor. Azerbaycan’da işsizlik göstergeleri açıklanmadı. Ancak yüksek enflasyon ve ekonomik durgunluk ortamında sosyal göstergelerin de azalması kaçınılmaz.

mesajın sonu/