Azerbaycan Cumhuriyeti’nin ekonomisi son 20 yılda hep yükselişte miydi?

Uluslararası grup Tasnim haber ajansına göre, İlham Aliyev’in aday gösterilmesinden bu yana Azerbaycan’ın beşinci kez cumhurbaşkanlığına aday olan bu ülkenin pek çok hükümet yetkilisi, medyadaki faaliyetlerini sık sık övüyor. Kendisi Millet Meclisi temsilcisi ve Azerbaycan Sendikalar Konfederasyonu’nun (AHİK) başkanıdır. Bu yıllarda dünyada defalarca çeşitli alanlarda krizler yaşanmış, dünya ekonomisini olumsuz etkileyen ve ciddi sonuçlar doğuran kanlı savaşlar yaşanmış ancak buna rağmen Azerbaycan ekonomisi geri dönülemez bir hal almış ve gelişmeye devam etmiştir.

Azerbaycan Parlamentosu’nun bu üyesinin inancına göre, Elham Aliyev Azerbaycan cumhurbaşkanı seçildiğinden bu yana bu ülkede hiçbir zaman ekonomik bir gerileme olmadı ve sadece gelişti!

Bu raporda bu milletvekilinin bu iddiasının doğruluğunu kontrol ediyoruz.

Azerbaycan Devlet İstatistik Komitesi’nin (DSK) yayınladığı rakamlar ), bu milletvekilinin dünyadaki kriz zamanlarında bile Azerbaycan Cumhuriyeti’nin sürdürülebilir ekonomik büyümesine ilişkin açıklamalarının gerçeği yansıtmadığını göstermektedir. İlham Aliyev’in cumhurbaşkanlığı döneminde bu ülkede birçok ekonomik kriz ve gerileme yaşandı. /span>

Azerbaycan ekonomisine ilişkin makroekonomik göstergelerin analizi, Ekonomik büyümede ilk ciddi zorluk 2011 yılında Aliyev’in ilk cumhurbaşkanı olduğu yıllarda yaşandı.

O yıl Azerbaycan’ın GSYİH’si yalnızca %0,1 arttı, bu da Azerbaycan ekonomisinin büyümediği anlamına geliyor 2011 yılında. İlham Aliyev’in cumhurbaşkanı olduğu dönemde ilk ciddi ekonomik kriz 2015 yılında başladı. Bunun temel nedeni ise 2014 yılı sonunda petrol fiyatlarında yaşanan keskin düşüş oldu.

Bu devalüasyon nedeniyle merkez bankası önce manat kurunu rezervleri aracılığıyla desteklemeye çalıştı ancak 2015 yılı başında değerini düşürmek zorunda kaldı. Aynı yılın şubat ayına kadar Azerbaycan’da 100 dolar 78 manat iken şubat ayından itibaren 105 manat oldu ve bu da manatın düşmesini engellemedi. Bu ülkede Aralık 2015’te ulusal para biriminin devalüasyon kararı alındı ​​ve dolayısıyla manat yıl içinde değerinin %100’ünü kaybetti.

Bu devalüasyon kararı, döviz kurunun bozulmasına neden oldu. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin tüm ekonomik göstergeleri. Özellikle ithal ürünlerin fiyatlarındaki keskin artış insanların gelirine ciddi etki yaptı. Bu kriz nedeniyle Azerbaycan’daki bankaların yaklaşık üçte biri kapandı.

Bu kriz aynı zamanda bu ülkenin merkez bankasının rezervlerinin de önemli bir kısmını eritti. Temmuz 2014’te Merkez Bankası’nın döviz rezervleri 15,2 milyar dolar iken, 2016 sonunda bu rakam sadece 3,9 milyar dolara düştü. Yani yaklaşık iki yıl içinde Azerbaycan Merkez Bankası rezervlerinin yaklaşık %75’ini kaybetti.

2015 yılında Azerbaycan’ın GSYİH büyümesi yalnızca %1,1 oldu. 2016 yılında İlham Aliyev’in cumhurbaşkanı olduğu dönemde Azerbaycan’da ilk kez GSYH düştü. O yıl Azerbaycan ekonomisi yüzde 3,1 oranında küçüldü. 2017 yılında Azerbaycan ekonomisinin sadece %0,2 oranında büyüdüğü açıklandı. Bu, bu ülkenin o yıl krizden çıkamadığı anlamına geliyor. /p>

Azerbaycan ekonomisinde bir sonraki kriz 2020’de yaşandı. O yıl korona virüs salgını dünyanın her yerinde olduğu gibi Azerbaycan’ın ekonomik faaliyetlerini de ciddi şekilde etkiledi.

Resmi istatistiklere göre Azerbaycan ekonomisi yüzde 4,2 küçüldü. 2020’de. Ekonomik durgunluk bu ülkedeki işsizlerin sayısını da büyük ölçüde artırdı. Resmi istatistiklere göre işsiz sayısı 2020 yılında 250 bin kişiden 375 bin kişiye çıktı, yani %50 arttı. dünya. Bazı durumlarda durgunluk, dünyada hiçbir krizin olmadığı bir döneme denk geldi. 2023 yılında bile Azerbaycan ekonomisi güçlü bir büyüme göstermemiş, aksine ekonomik büyüme endeksinin %1’in altında kalmasıyla karşı karşıya kalmıştır.

Bu açıdan bakıldığında, Hatta yayınlanan resmi istatistiklerde “Son 20 yılın istatistiklerine baktığımızda sadece büyüme ve kalkınma görüyoruz” ifadesinin yanlış olduğu, daha sonra yapılan değerlendirmelerin doğruluğunun da Azerbaycan hükümeti tarafından teyit edilmektedir.

Ekonomik büyüme ve ekonomik kalkınma

Bağımsız uzmanlara göre ekonomik büyüme bile her zaman ekonomik kalkınma anlamına gelmemektedir. 2005 yılından bu yana Azerbaycan’a çok fazla petrol geliri aktı ve ülkenin ekonomik göstergeleri de arttı.

Ayrıca, ülkenin ekonomik göstergelerinin yalnızca bir alanda olması durumunda sürdürülebilir ekonomik kalkınma sağlanıyor. bağımlı değil Şu anda Azerbaycan’ın ihracat gelirlerinin tamamına yakını (%90) ve bütçe gelirleri petrol ve gaz sektöründen oluşuyor, petrol ve gaz düşecek, bu ülkenin ekonomik göstergeleri de düşecek. Bu açıdan bakıldığında İlham Aliyev’in 20 yıllık iktidarı döneminde ekonomik göstergeler artmasına rağmen Azerbaycan’da sürdürülebilir ekonomik kalkınma gerçekleşmedi. Dolayısıyla ülke ekonomisiyle ilgili geleneksel risk faktörleri her zaman varlığını sürdürdü.

Azerbaycan’ın petrol üretimi son yıllarda azaldığı için uluslararası kuruluşlar da önümüzdeki yıllarda büyüme sağlanacağını söylüyor. . Bu ülkenin ekonomisinde işler daha da zorlaşacak.

mesajın sonu/