Azerbaycan Cumhuriyeti ile Ermenistan arasında Almatı’da ikili barış görüşmeleri

Uluslararası Tasnim Haber Ajansı grubunun raporuna göre, medyaya atıfta bulunularak Azerbaycan, bakanlık Kazakistan Dışişleri Bakanlığı, Ermenistan ve Azerbaycan Cumhuriyeti yetkilileri arasında Almatı’da yapılan görüşmenin ayrıntılarını açıkladı. Kazakistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Aibek Samadyarov ise konuyla ilgili şunları söyledi: Almatı’da yapılacak müzakereler sadece Azerbaycan Cumhuriyeti ile Ermenistan arasındadır ve Astana’nın arabuluculuğu söz konusu değildir.

Bu diplomat Kürt’e şunu vurguladı: Kazakistan iyi niyet hizmetleri sağlıyor, yani müzakereler için bir platform sağlıyor. Bu iki ülke barışa ulaşırsa ve imzalanırsa bunun tüm bölge üzerinde büyük olumlu etkisi olacaktır.” 23 Nisan’da ADA Üniversitesi’nde düzenlenen konuşmada, Bakü’nün Azerbaycan’ın dışişleri başkanları ile görüşmesi konusunda mutabakata vardığı belirtildi. Kazakistan’da Ermenistan. Ermenistan da bunu kabul ederse, bir sonraki dışişleri bakanları toplantısı Kazakistan’da yapılacak. Ona göre, Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan ile Azerbaycan Dışişleri Bakanı Jihon Bayramov’un Kazakistan’da görüşme olasılığı araştırılıyor. p dir=”RTL”>Jihun Bayramov ve Ararat Mirzoyan’ın son görüşmelerini 28-29 Şubat’ta Berlin’de gerçekleştirdiklerini belirtmekte fayda var. Azerbaycan yanlısı tutumlarıyla tanınan Kazakistan’ın, Türk Devletleri Örgütü üyesi olması ve Azerbaycan’ın Karabağ ekonomik bölgesinin yeniden inşasına katılması nedeniyle, her iki ülkenin cumhurbaşkanları Şuşa’yı birlikte ziyaret etti. Ancak Kazakistan Devlet Başkanı Tokayev de Ermenistan’ı ziyaret ederek Paşinyan’a barış için arabuluculuk teklifinde bulundu. Bu iki ülke Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü ve Avrasya Ekonomik Birliği’nde temsil ediliyor. Ancak Kazakistan’ın Azerbaycan Cumhuriyeti ile Ermenistan arasındaki ilişkilerde arabulucu olma girişimi yeni değil. Kasım 1991’de eski Kazak Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev ve Rus mevkidaşı Boris Yeltsin Bakü’yü ve oradan da eski özerk bölge Karabağ’ı ziyaret etti. Ancak o dönemde bu görev pek başarılı olamadı ve sonuçsuz kaldı. 20 Kasım 1991’deki terörist helikopter saldırısında ölenler arasında Kazak yetkililer de vardı. Karakand semalarında gerçekleştirilen terör eylemi, Kazakistan ve Rusya’nın katıldığı müzakereleri geçersiz kıldı. Bu açıdan bakıldığında Astana’dan gelen yeni açılım ilginç bir konu.

Azerbaycan Parlamentosu üyesi Sahib Aliyev, Yeni Yazman’a verdiği röportajda şunları söyledi: Tokayev’in Azerbaycan ile Ermenistan arasında Astana’da barış görüşmeleri yapılması önerisi Brüksel’de 5 Nisan toplantısını düzenleyenlerin hiçbir şekilde sorumluluğunda değil. Bu iddianın iki nedeni var. Birinci sebep Astana müzakerelerinin ikili niteliğinin daha da belirginleşmesidir ki bu da bu bölgede arabuluculuk ya da ılımlılık adı altında oyun oynamaya çalışanların çıkarına değildir. İkincisi, Astana müzakereleri, normalleşme sürecinin bölgesel olmayan güçlerin planlarıyla bağdaşmayan 3+3 iş birliği formatı çerçevesinde yürütülmesi anlamına geliyor. Üstelik Kazakistan taraf tutmayacak, dengeyi koruyacak. Bu bağlamda Kazakistan Dışişleri Bakanlığı barış belgesine ortak olmadıklarını açıkladı. Kazakistan, Ermenistan ve Azerbaycan dışişleri bakanlarının Almatı’da yapacakları toplantının düzenlenmesini yararlı bulduğunu, barış belgesinde arabulucu rolü oynamayacaklarını açıkladı. müzakereler.

Olumlu sonuçlar getiriyor. Son 30 yılda ne kadar çok arabulucu ve arabulucu varsa hiçbiri işe yaramadı. Tarafların arabulucuya değil, Kazak yetkilileri tarafından sağlanan bir buluşma yerine ihtiyacı var. Kazakistan arabulucu olmasa da Azerbaycan ile Ermenistan arasında anlaşmaya varmak isteyen başlıca ülkelerden biri. Astana, Zengzor’dan Bakü ve Ankara’ya uzanan koridoru istiyor. Bu koridor, Kazakistan’ın öncü rol oynayacağı Orta Koridor projesinin hayata geçirilmesini hızlandıracak. Kazakistan Cumhurbaşkanı’nın son haftalarda Azerbaycan ve Ermenistan’a yaptığı ziyaretler de bu doğrultudaydı.

Şahinoğlu, şunları vurguladı: Azerbaycan Cumhuriyeti ile Ermenistan arasında son dönemde varılan anlaşma ve sınırların belirlenmesi Kremlin’in çıkarlarına aykırıdır. Çünkü Bakü ile Erivan arasındaki anlaşmalar Rusya’nın kontrolü dışında doğrudan müzakerelerle yapılıyor. Kremlin’in kaygısının nedeni açık. İki ülkenin sınırlarının belirlenmesiyle Azerbaycan ve Ermenistan bir barış anlaşması veya çerçeve imzalamaya yaklaşıyor. Bu konu gelecekte Rus askerlerinin Ermenistan’daki varlığını sorgulayacaktır. Nikol Paşinyan şimdilik Rus askerlerini Zvartnots havaalanından çekmek istiyor ancak Türkiye ile anlaşma olması halinde bu ülke sınırında Rus askerlerinin bulunmasına gerek kalmayacak. Kremlin bu süreci engellemek istiyor.

Siyasi uzman Ramia Mamedova şuna inanıyor: Astana tarafsızdır ve Brüksel, Washington ve Moskova gibi değildir. Bu platform geliştirilebilir ve bir sonraki toplantı Tiflis’te ya da Taşkent’te yapılabilir. Bakü ve Erivan barış metnini çevrimiçi yazışmalar şeklinde sürdürüyor ve bu harika bir süreç. Taraflar, ayrı başkentlere uzun mesafeler kat etmeye gerek kalmadan e-posta yoluyla barış görüşmelerini geliştiriyorlar. Kazakistan lokasyon olarak da başarılı. Ermenistan reddetmezse, yapıcı davranırsa üst düzey diplomatlar birçok konuyu tartışabilir.

Bu analist şunu vurguluyor: Asıl mesele nerede buluşulacağı değil, neyin tartışılacağıdır. Yaz aylarında bir barış belgesi imzalanabilecek. Bu çok ciddi bir gelişme olarak kabul edilecektir. Azerbaycan cumhurbaşkanının da söylediği gibi, artık barış anlaşmasına ilişkin daha net fikirler ortaya çıkıyor. Artık uluslararası toplum da sürece müdahale etmeden ikili anlaşmaları memnuniyetle karşılıyor. Bu bakımdan Kazakistan müzakereler için yeni bir teşvik unsuru olabilir. Ayrıca ülkenin Kazakistan’da Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan Dışişleri Bakanlığı’nın arabulucu değil, ev sahibi olduğunu söylemesi de iyi bir işaret.